- بخش بستری که شامل خدمات درمانی مختلفی مانند: ید درمانی، MIBG درمانی، لوتشیوم درمانی، درمان با ساماریوم و درمان با رادیو داروهای دیگر می باشد.

- بخش درمانگاه اساتید

- بخش سرپائی شامل درمان پرکاری تیروئید و قسمت تصویربرداری شامل 32 نوع اسکن  تشخیصی از جمله: اسکن قلب، اسکن پرفیوژن ریه، اسکن مغز، تراکم استخوان و...

- بخش PET CT 

- بخش آزمایشگاه مربوط به تیروئید

- بخش تولید رادیو داروهای سیکلوترونی

* بخش بستری که شامل 6 اتاق و 12 تخت جهت بیماران ید درمانی و MIBG درمانی می باشد و یک اتاق 2 تخته مخصوص بیمارانی که درمان با لوتشیوم و ساماریوم دارند لحاظ شده است.

 

پزشکی هسته ای یکی از رشته های تخصص پزشکی است که از پرتو داروها برای تشخیص و درمان بیماری ها استفاده می شود.

بخش تشخیصی شامل دو قسمت می باشد:

1- اقدامات in vivo که روی بیمار صورت میگیرد مانند تصویربرداری یا اسکن از اعضای بدن که شکل و عملکرد عضو به تصویر کشیده میشود و دیگری اندازه گیری جذب ماده رادیو اکتیو در عضو مورد نظر بوسیله دستگاه ردیاب که غیر مستقیم موید عملکرد آن میباشد.

2- اقدامات in vitro که روی مایعات بدن و در آزمایشگاه برای سنجش مواد در حد میکروگرم، نانوگرم و پیکوگرم انجام میشود که نمونه آن سنجش های هورمونی با استفاده از کیت های رادیو اکتیو میباشد.

در بخش درمان از پرتو دارو ها برای درمان بیماری های خوش خیم نظیر پرکاری تیروئید و بیماری های مفصلی و همچنین بیماری های بدخیم مانند سرطان های تیروئید و یا به عنوان درمان تسکینی در متاستازهای استخوانی سرطانهایی نظیر سرطان پروستات و پستان استفاده میشود.

 

شروع دقیق پزشکی هسته ای بعلت همکاری دانشمندان با تخصص های مختلف در زمینه های فیزیک، شیمی و مهندسی پزشکی در این رشته برای مورخین پزشکی مشکل ولی از تاریخچه ای غنی برخوردار است. شروع پزشکی هسته ای بر می گردد به سال 1920، زمانیکه George de Hevesy در Freiburg آلمان مواد رادیو اکتیو را به خرگوش ها تزریق و وضعیت متابولیکی آنها را بررسی نمود. 

 

در ایران استفاده از مواد رادیو اکتیو در پزشکی با اندازگیری مقدار ید رادیو اکتیو ادرار 24 ساعته در سال 1339 شمسی برابر 1960 میلادی بوسیله دستگاهی که چهار لوله Geiger Muller در اطراف ظرف ادرار قرار داده شده بود در آزمایشگاه معروف به آزمایشگاه پیمان مرکزی در دانشکده علوم دانشگاه تهران شروع شد. 

تاسیس انجمن علمی پزشکی هسته ای قبل از انقلاب صورت گرفته که فعالیت چندانی نداشته ولی از سال 1378 بطور رسمی فعال و با ریاست دکتر محسن ساغری کار خود را شروع و بعنوان یکی از انجمن های پزشکی فعال در کشور به کار خود ادامه داده است.

با پی گیری های مداوم، در سال 1384 بخش پزشکی هسته ای بیمارستان شریعتی بعنوان اولین مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای (http://rcnm.ir/) و در سال 1386 بعنوان قطب علمی این رشته در کشور به تصویب وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی رسید.

در زمان دولت های هفتم و هشتم بودجه خرید دستگاه PET-CT و سیکلوترون توسط نهاد ریاست جمهوری و وزارت بهداشت تامین که پس از فراز و نشیب های فراوان سر انجام سیستم مذکور در سال 1390 در محل  مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای بیمارستان شریعتی نصب و راه اندازی گردید.

 

تاریخ شروع فعالیت: 1346 

تاريخ دریافت موافقت اصولي فعالیت بعنوان مرکز تحقیقاتی از شورای گسترش دانشگاههای وزارت بهداشت: 1384/8/11

تاريخ دریافت موافقت قطعی فعالیت بعنوان مرکز تحقیقاتی از شورای گسترش دانشگاههای وزارت بهداشت: 1387/7/2

آدرس پستي: تهران، خ کارگر شمالی، بیمارستان شریعتی، مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای

 

 1- دکتر محسن ساغری (متخصص داخلی و پزشکی هسته ای، استاد)

 2- دکتر محمد افتخاری (متخصص پاتولوژی و پزشکی هسته ای، استاد)

 3- دکتر داود بیکی (PHD داروسازی هسته ای، استاد)

 4- دکتر ارمغان فرد اصفهانی (متخصص پزشکی هسته ای، استاد)

 5- دکتر بابک فلاحی (متخصص پزشکی هسته ای، دانشیار)

 6- دکتر عباس تکاور (متخصص فیزیک پزشکی، استاد)

جایگاه مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای بیمارستان شریعتی در منطقه آسیا و اقیانوسیه:

چاپ مقالات متعدد در مجلات معتبر جهان، برگزاری کنگره های متعدد داخلی و بین المللی، کسب رتبه توسط اعضاء هیئت علمی و دانشجویان مرکز در جشنواره های علوم پزشکی رازی و ابن سینا، کسب جوایز و Award های معتبر بین المللی از فعالیت های چشمگیر این مرکز پس از انقلاب اسلامی بوده است. 

در سال 2006 در نهمین کنگره فدراسیون جهانی پزشکی هسته ای که در کره جنوبی برگزار گردید، کشور ایران به لحاظ تعداد مقالات ارائه شده در این کنگره مقام هفتم را از بین 70 کشور جهان کسب نمود که 60% مقالات ارائه شده حاصل پژوهش های این مرکز بود که منجر به دریافت 4 جایزه بین المللی گردید.

در سال 2010 در دهمین کنگره فدراسیون جهانی پزشکی هسته ای که در کره جنوبی برگزار گردید، کشور ایران به لحاظ تعداد مقالات ارائه شده در این کنگره مقام اول را از بین 85 کشور جهان کسب نمود که بیشترین مقالات کشور حاصل پژوهش های این مرکز بود.

در مراسم رای گیری به منظور انتخاب میزبان دهمین کنگره آسیا و اقیانوسیه پزشکی هسته ای که در شهر دهلی پایتخت هندوستان صورت گرفت، ایران با پشت سر گذاشتن سایر کشور های داوطلب، بعنوان میزبان این کنگره بین المللی انتخاب شد. گفتنی است که این کنگره در سال 2012 در تهران و توسط مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای دانشگاه علوم پزشکی تهران و با همکاری انجمن پزشکی هسته ای ایران با شرکت متخصصین از 35 کشور حوزه آسیا و اقیانوسیه برگزار شد. 

چاپ صدها مقاله معتبر علمی توسط محققین مرکز در مجلات داخل و خارج از کشور تاکنون انتشار تنها مجله تخصصی کشور در زمینه پزشکی هسته ای در کشور که پس از انقلاب بصورت دو فصلنامه و به زبان انگليسي توسط این مرکز منتشر مي‌گردد و داراي رتبه علمي- پژوهشي از كميسيون نشريات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بوده و در حال حاضر در بانک های کتابشناختی بين المللی ESCI،Scopus ،EMBASE ،Index Copernicus ،IMEMR ،IranMedex ،Magiran و SID ايندکس مي گردد. 

بخش پزشکی هسته ای بیمارستان شریعتی بعنوان اولین مرکز پزشکی هسته ای ایران و مرکز مادر، قدمتی بیش از نیم قرن دارد. ساخت این مرکز در سال 1344 برابر با 1965 میلادی تحت عنوان "موسسه پزشکی هسته ای و تحقیقات غدد مترشحه داخلی" با هدیه معصومه قراگزلو (از منسوبین دکتر صادق نظام مافی و به تشویق ایشان) از محل ثلث مرحوم شوهرشان ابراهیم قراگزلو آغاز و تجهیز گردید و به دانشگاه تهران اهداء شد. چند سال بعد (1349)، بیمارستانی تحت عنوان مركز پزشكي داريوش كبير در کنار موسسه پزشکی هسته ای بنا شد که بعداً به "بیمارستان شریعتی" تغییر نام داد. 

 

بخش پزشکی هسته ای بیمارستان شریعتی همچنین بعنوان اولین و قدیمی ترین مرکز آموزشی رشته تخصصی پزشکی هسته ای کشور از سال 1360 اقدام به تاسیس رشته تخصصی پزشکی هسته ای در کشور نموده بطوریکه درصد عمده ای از دانش آموختگان دوره تخصصی پزشکی هسته ای کشور در این مرکز تحصیل کرده اند. این مرکز نه تنها از سال 1387 بدلیل ارائه خدمات یاد شده از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بعنوان "قطب منتخب علمی کشور" در زمینه پزشکی هسته ای انتخاب گردیده است، بلکه بعنوان یک مرکز همکار جهت آموزش نیروهای تخصصی کشور های همجوار در زمینه پزشکی هسته ای توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) مورد تائید قرار گرفته است. همچنین این بخش در سال 1384 بعنوان اولین مرکز تحقیقاتی در زمینه پزشکی هسته ای در کشور توسط وزارت بهداشت مورد تائید و تصویب قرار گرفته است. 

تلاش همه ما ادامه این راه پر افتخار با قدرت هر چه تمام تر و خدمت به هم میهنان عزیزمان در سراسر ایران است. 

 

جایگاه مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای بیمارستان شریعتی در حوزه ارائه خدمات تشخیصی - درمانی به بیماران:

علاوه بر تامین نیروی تخصصی مورد نیاز کشور در خلال سال های پس از انقلاب شکوهمند اسلامی، در حال حاضر این بخش با امکاناتی نظیر دستگاههای Gamma Camera ،SPECT-CT ،PET-CT، تراکم سنجی استخوان و نیز بخش درمان سرپایی و بستری مجهز، جدیدترین خدمات تشخیصی و درمانی در زمینه پزشکی هسته ای را به شرح ذیل ارائه می دهد:

1- انجام انواع اسكن ها با دستگاه گاما کمرا و SPECT-CT با رادیوداروهای Tc-99m ،Tl-201 ،Ga-67 ،Kr-81m، I-131 ،I-123 و ارائه خدمات تشخيصي بیماریها به رشته های مختلف تخصصی پزشکی نظیر قلب و عروق، انکولوژی، اندوکرینولوژی، اورولوژی، نفرولوژی، نورولوژی، گوارش، ریه، ارتوپدی، عفونی، کودکان، جراحی عمومی و .... 

2- انجام انواع اسكن ها با دستگاه PET-CT با رادیوداروهای F-18 و Ga-68 و ارائه خدمات تشخيصي بیماریها به رشته های مختلف تخصصی پزشکی نظیر انکولوژی، قلب و عروق، نورولوژی، اندوکرینولوژی، اورولوژی و ... 

3- درمان بيماران مبتلا به پركاري تيروئيد با رادیو داروی ید-131 

4- درمان بيماران مبتلا به سرطان تيروئيد با رادیو داروی ید-131

5- تشخیص و درمان بيماریهای سیستم نورواندوکرین نظیر فئوكروموسيتوما، پاراگانگلیوما و نوروبلاستوما با 131I-MIBG 

6- درمان تسکینی متاستاز های استخوانی با رادیوداروهای Sm-153 ،Lu-177 ،Re-186 و Re-188

7- درمان کانسر های گوناگون با رادیوداروهای جدید 177Lu-PSMA و 177Lu-Dotatate  

8- انجام تراکم سنجی استخوان

9- انجام رادیوسینووکتومی با رادیوداروهای Y-90 ،Re-186 ،Re-188 و P-32

10- انجام تست های تشخیصی آزمایشگاهی به ‌روش RIA و IRMA 

 

مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران اولین و قدیمی ترین مرکز آموزشی رشته تخصصی پزشکی هسته ای کشور محسوب می گردد. این مرکز در سال 1387 بدلیل ارائه خدمات یاد شده، از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بعنوان "قطب منتخب علمی کشور" انتخاب گردید. متاسفانه از زمان تاسیس این مرکز تا زمان به ثمر رسیدن انقلاب شکوهمند اسلامی، بدلیل عدم وجود امکانات لازم و نیز کمبود شدید متخصصین پزشکی هسته ای و داروسازی هسته ای (که تعداد آنها از تعداد انگشتان یک دست هم تجاوز نمی کرد)، فعالیت در زمینه پزشکی هسته ای در کشور بسیار محدود بود و بیماران برای انجام پروتکل های تشخیصی و درمانی عمدتا به خارج از کشور ارجاع داده می شدند. تاسیس اولین گروه آموزشی پزشکی هسته ای در مرکز تحقیقات پزشکی هسته ای دانشگاه علوم پزشکی تهران و تربیت متخصصین پزشکی هسته ای موجب گردید که کشور ایران از بعد نیروی متخصص پزشکی هسته ای به مرز خودکفایی رسیده و از این حیث در کشور های منطقه و آسیای غربی از جایگاه ویژه ای برخوردار گردد. در حال حاضر این مرکز بعنوان یک مرکز رفرانس جهت آموزش نیروهای تخصصی کشور های منطقه که از طرف آزانس بین المللی انرژی اتمی معرفی می گردند، شناخته شده است.

وضعیت کنونی پزشکی هسته ای در کشور:   

پس از گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی و بحرانهای متعاقب آن نظیر جنگ تحمیلی و تحریم ها، پزشکی هسته ای که رشته ای است وابسته به پرتو داروها و تجهیزات با عنایت الهی به کار خود ادامه داد و حاصل آن تربیت نزدیک به 200 متخصص پزشکی هسته ای، تاسیس حدود 160 مرکز پزشکی هسته ای که نیمی از آنها در تهران و بقیه در شهر ستان ها مستقر بوده که قادر به ارائه حدود 90% از خدمات پزشکی هسته ای در کشور می باشند.

به غیر از بخش پزشکی هسته ای بیمارستان شریعتی بعنوان اولین مرکز آموزشی کشور، به تدریج 4 مرکز آموزشی دیگر طی سالهای گذشته در دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی، ایران، مشهد و شیراز نیز مصوب گردیده است که اساتید و اعضاء هیات علمی آن همگی از دانش آموختگان بیمارستان شریعتی می باشند.

آشنایی جامعه پزشکی و صدها دانشجو در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و PHD با کاربرد های این رشته تخصصی.

توان برگزاری همایش های ماهیانه، سالیانه و بین المللی و ارائه خدمت به میلیون ها بیمار در سراسر کشور و بیمارانی که از کشور های خارج مراجعه می نمایند.

با عنایت به دست آوردهای مذکور در زمینه پزشکی هسته ای، ایران از نظر تعداد مراکز و نیروی انسانی متخصص در منطقه آسیای غربی رتبه اول را دارا است ولی در مقایسه با کشور همسایه ترکیه که بیش از 200 متخصص و 500 مرکز پزشکی هسته ای و حدود یکصد دستگاه PET-CT  دارد در رتبه پایین تر قرار داریم.

آینده پزشکی هسته ای:

با توجه به اینکه اساس این رشته بر فیزیولوژی و متابولیسم استوار و تصویربرداری در سطح ملکولی را میسر نموده است به نحوی که در بعضی موارد تنها روش تشخیصی و یا بهترین روش درمانی محسوب میگردد. هر روز با کشف ملکولی جدید و نشاندار نمودن آن با پرتو داروها و ارائه تجهیزات جدید همچنان به پیشرفت خود ادامه میدهد و مرزی را نمیشناسد، به جرات میتوان گفت که در کمتر رشته ای از پزشکی در 50 سال اخیر چنین توسعه ای حاصل گردیده است.

 

رئیس بخش: دکتر بابک فلاحی

معاون آموزشی: دکتر ریحانه منافی فرید   

معاون پژوهشی: دکتر داود بیگی 

سرپرستار: معصومه یحیی زاده   

 

تعداد تخت: 12 تخت فعال و 2 تخت اکسترا

مکان: ضلع شمال شرقی بیمارستان شریعتی - بخش پزشکی هسته ای

تلفن: 84903225-021

 

بخش‌های مرتبط: بخش طبی 1 و طبی 2 - قلب - خون و آنکولوژی   

درمانگاه‌های مرتبط: درمانگاه تخصصی تیروئید - قلب - گوارش - جراحی مغز و اعصاب - کلیه - داخلی مغز و اعصاب - خون و آنکولوژی

پاراکلینیک‌های مرتبط: پاتولوژی - آزمایشگاه - رادیولوژی 

داروخانه‌های مرتبط: 13 آبان

بیمه‌های مرتبط: بیمه تآمین اجتماعی - خدمات درمانی - نیروهای مسلح - بیمه ی تکمیلی دی