ایمنی بیمار

واحد ایمنی بیمار

Patient Safety

ایمنی بیمار

تعریف ایمنی بیمار

به گفته‌ی سازمان جهانی بهداشت، ایمنی بیمار، عبارت است از پیشگیری یا کاهش احتمال بروز آسیب‌ها و صدمات مرتبط با مراقبت‌های سلامت، به کمترین حد قابل قبول.

اهداف ایمنی بیمار

ایمنی بیمار، تلاش در جهت پیشگیری و کاهش خطرات، خطاها و آسیب‌هایی است که در حین ارائه‌ی خدمات سلامت، برای بیماران ایجاد می‌شود. اساس ایمنی بیمار، بهبود مداوم بر پایه‌ی یادگیری از خطاها و وقایع ناگوار می‌باشد.

اصول اولیه ایمنی بیمار در 9 راه حل ایمنی بیمار ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی گنجانده شده است.

9 راه حل ایمنی بیمار

• شناسایی صحیح بیمار

• برقراری ارتباطات موثر کارکنان سلامت در زمان تحویل بیمار

• 7 Rights دارودهی

• انجام پروسیجر صحیح در محل صحیح بدن بیمار

• تضمین صحت دارویی در مراحل انتقالی ارائه خدمات

• کنترل محلول‌های الکترولیتی با غلظت بالا

• اجتناب از اتصالات نادرست کاتترها و لوله‌ها

• استفاده‌ی یکباره از وسایل تزریقات

• بهبود بهداشت دست جهت جلوگیری از عفونت‌ها

واحد ایمنی بیمار با استفاده از رویکردهای مختلف از قبیل آموزش های مداوم، الزام به رعایت دستورالعمل ها، پایش و ارزیابی مکرر بخشها و کارکنان بالینی برای ارتقائ روز افزون ایمنی بیمار تلاش می کند. همچنین با ترغیب کارکنان به گزارش داوطلبانه خطاها بر این است تا نگرش کارکنان را در جهت بهبود فرهنگ ایمنی بیمار ارتقا ببخشد.

فعالیت های واحد ایمنی بیمار

• دریافت ثبت و بررسی خطاها و محاسبه شاخص ها

• برگزاری جلسات RCA

• برگزاری واکراندهای مدیریتی ایمنی

• بررسی پرونده های بستری مجدد

• آموزش پرسنل در حیطه ایمنی بیمار

• بررسی ریسک خطاها با رویکرد پیشگیرانه

شاخص های ایمنی بیمار

1. شاخص سقوط بیمار

2. شاخص زخم بستر

3. شاخص عوارض بیهوشی

4. شاخص عوارض جراحی

5. شاخص سوختگی با کوتر

6. عوارض انتقال خون

7. ترومبوز وریدی پس از جراحی

8. میزان ترومای تولد - ترومای نوزادی

9. میزان ترومای تولد - ترومای مادری

10. میزان رعایت بهداشت دست ها

11. میزان عفونت بیمارستانی

12. درصد خطاهای پزشکی منجر به مرگ یا آسیب

دستورالعمل های ایمنی بیمار

• دستورالعمل شناسایی صحیح بیمار

• دستورالعمل پیشگیری از سقوط بیمار

• دستورالعمل تزریقات ایمن

• دستورالعمل جراحی ایمن

• دستورالعمل اخذ رضایت آگاهانه از بیمار

• دستورالعمل تضمین صحت دارویی

• دستورالعمل داروهای هشدار بالا

• دستورالعمل داروهای با اسامی و اشکال مشابه

• دستورالعمل داروهای حیات‌بخش و ضروری

• دستورالعمل پیشگیری از زخم فشاری

• دستورالعمل پیشگیری از اتصالات نادرست کاتترها و لوله‌ها

• دستورالعمل برقراری ارتباطات در حین تحویل بیماران

• دستورالعمل بازدیدهای مدیریتی ایمنی بیمار

گزارش دهی خطاها

راههای گزارش دهی داوطلبانه خطاها

کدهای 28 گانه Never Event

1. انجام عمل جراحی به صورت اشتباه روی عضو سالم

2. انجام عمل جراحی به صورت اشتباه روی بیمار دیگر

3. انجــام عمــل جراحی با روش اشتبــاه بر روی بیمــار

4. جا گذاشتـن هرگونه وسیلـــه اعم از گـــاز، قیچــی، پنس و... در بدن

5. مرگ در حین عمل جراحی یا بلافاصله بعد از عمل در بیمار دارای وضعیت سلامت طبیعی

6. تلقیح مصنوعی با دهنده اشتبـاه در زوجین نابارور

7. مرگ یا ناتوانی جدی بیمار به دنبال هرگونه استفاده از دارو و تجهیـزات آلوده میکروبی

8. مرگ یا ناتوانی جدی بیمـار به دنبال استفـاده از دستگاه های آلوده

9. مرگ یا ناتوانــی جدی بیمــار به دنبـــال هرگونــه آمبولی عروقــــی

10. ترخیص و تحویل نوزاد به شخص و یا اشخــاص غیر از ولی قانونــی

11. مفقود شدن بیمار در زمان بستری که بیش از 2 ساعـت طول بکشد

12. خودکشـی یا اقدام به خودکشی در مرکز درمانــی

13. مرگ یا ناتوانی جدی بیمار به دنبال هر گونه اشتباه در تزریق نوع دارو، دوز دارو، زمان تزریق دارو

14. مرگ یا ناتوانی جدی مرتبط با واکنش همولیتیک به علت تزریق گروه خون اشتباه در فرآورده های خونی

15. کلیه موارد مرگ یا عارضه مادر و نوزاد بر اثر زایمان طبیعی و یا سزارین

16. مرگ یا ناتوانـــی جدی به دنبـــال هیپوگلیســمی در مرکــز درمانــی

17. زخـم بستر درجــه 2 یا 2 بعد از پذیرش بیمـــار

18. کرنیکتروس نوزاد ناشــی ازتعلـــل در درمــــان

19. مرگ یا ناتوانی جدی بیمار به علت هر گونه دستکاری غیر اصولی ستــون فقــرات

20. مرگ یا ناتوانی جدی در اعضای تیم احیاء متعاقب هر گونه شوک الکتریکی به دنبال احیــا بیمــار که میتوانـد ناشـی از اشکالــات فنی تجهیــــزات باشد

21. حوادث مرتبــط با استفـــــاده اشتبــاه گازهای مختلــــف به بیمــــار

22. سوختگی های به دنبال اقدامات درمانی مانند الکترودهای اتاق عمل

23. موارد مرتبط با محافظ و نگهدانده های اطراف تخت

24. سقوط بیمـار

25. موارد مرتبــط با عدم رعایـــت و عدول از چارچــوب اخلاق پزشــکی

26. هرگونـــه آسیــب فیزیـــکی (ضرب و شتــم و ...) وارده به بیمــار

27. ربودن بیمار

28. اصرار به تزریق داروی خاص خطر آفرین یا قطع تعمدی اقدامات درمانی توسط کادر درمان

فرهنگ ایمنی بیمار

پرسشنامه فرهنگ ایمنی بیمار

منابع آموزشی

پژوهش ها

• گزارش دهی خطاها

• توجه مدیران به ایمنی بیمار (راندهای مدیریتی ایمنی)

• مدیریت پیشگیرانه ایمنی بیمار(FMEA)

• تحلیل ریشه ای خطاها با رویکرد عدم سرزنش و تنبیه

چشم انداز ایمنی بیمار

رسیدن به سطح یک بیمارستان دوستدار ایمنی

برنامه ها:

• ارتقای دانش ایمنی در کارکنان بیمارستان

• انجام پژوهشهای مرتبط با ایمنی بیمار

• ارتقای طرح های آموزشی در حیطه ایمنی بیمار

• ارتقای فرهنگ ایمنی بیمار

بیمارستان شریعتی

دانشگاه علوم پزشکی تهران

بیمارستان شریعتی

مرکز آموزشی پژوهشی و درمانی دکتر شریعتی

بخش‌ها و واحدها

ویژه کارکنان

لینک های مفید